جیره های غذایی تیلاپیا
ترجمه : حسین رنجبر
کارشناس مسئول بهداشت و تغذیه شیلات کرمانشاه
تيلاپيا از دیرباز مورد توجه كشت غير متراكم آبزيان در كشور هاي جهان سوم بوده است به دلیل این که تغذيه با كيفيت پايين غذا و کوددهی حيواني بر ميزان تقاضا ی مصرف تیلاپیا موثربوده است، نحوه كشت غیر متراکم تيلاپیا به سرعت در حال تغییر است و امروزه روش های کشت متراکم ،منجر به رشد و توسعه بازارهای جهانی شده است. این جابجایی در روش کشت، منجر به افزایش کیفیت غذا و متعادل نمودن جیره های غذایی در مراحل مختلف زندگی و شرایط گوناگون کشت تیلاپیا شده است.
مراحل نغذیه شامل پیش آغازین، آغازین و رشد( متراکم و نیمه متراکم) می باشد.
خوراک تیلاپیای پیش آغازین
قابلیت هضم بالای غذا در این مرحله به افزایش نرخ رشد کمک می کند. الک کردن غذاها باعث می شود علاوه برمصرف بیشتر غذا کیفیت آب نیز حفظ شده و خسارت های ناشی از رسوب خاکه غذا نیز کم شود. چرا که تصفیه آب پر هزینه است و به صرفه نمی باشد.
نیاز های تغذیه ای ماهی درمرحله پیش آغازین | |
پروتئین خام | حداقل 45درصد |
چربی خام | حداقل8 درصد |
فیبر خام | حداقل 4 درصد |
کلسیم | حداقل3 درصد |
فسفر | حداقل7/0 درصد |
خوراک تیلاپیای آغازین
بعد از انتقال لارو ها به سیستم پرورشی باروری و قابلیت سیستم، تعیین کننده میزان و نحوه تغذیه است. در واقع سلامت و رشد بچه ماهیان انگشت قد بسیار وابسته به تغذیه در مرحله آغازین است.
نیاز های تغذیه ای ماهی درمرحله آغازین | |
پروتئین خام | حداقل 40درصد |
چربی خام | حداقل8 درصد |
فیبر خام | حداقل 4 درصد |
کلسیم | حداقل3 درصد |
فسفر | حداقل7/0 درصد |
خوراک تیلاپیا در مرحله رشد
جهت حداکثر رشد تیلاپیا لازم است میزان و ترکیب اسیدهای آمینه موجود در خوراک متعادل گردد اگرچه ترکیب پروتئین در جیره غذایی ارزش بالایی دارد حد متعادل پروتئن جیره جهت اقتصادی بودن تیلاپیا ضروری است. حد مناسب کاربردی تغذیه تیلاپیا وابسته به سیستم کشت و تراکم تولید است که در دوبخش سیستم های متراکم و نیمه مترکم متفاوت است.
خوراک تیلاپیا در مرحله رشد با کشت متراکم
تولید اقتصادی تیلاپیا در سیستم متراکم وابسته به باروری آب و ضریب تبدیل غذاست چراکه در سیستم های تولید در قفس و در سیستم های مدار یبسته ،منابع طبیعی تغذیه ای در دسترس نیست و جیره غذایی باید دربرگیرنده تمام نیاز های غذایی باشد و جیره های غذایی در استخر های با تراکم بالای تولید تیلاپیا ( بیش از 10000 کیلوگرم در هکتار )کاربرد دارد.
تغذیه تیلاپیا با غذاهای تجاری با کیفیت خوب بیشتر با میزان چربی بدن تیلاپیا قابل ارزیابی است. بنابراین نسبت ME: P در یک جیره غذایی اقتصادی باید متعادل بااشد.(تعادل نسبت انرژی متابولیک به پروتئین)
نیاز های تغذیه ای ماهی درمرحله رشد با کشت متراکم | |
پروتئین خام | حداقل 32درصد |
چربی خام | حداقل8 درصد |
فیبر خام | حداقل 5 درصد |
کلسیم | حداقل3 درصد |
فسفر | حداقل7/0 درصد |
خوراک تیلاپیا در مرحله رشد با کشت نیمه متراکم
وضعیت در این سیستم ها بسیار به غذای طبیعی استخر از نظر وجود پلانکتون ها و غنای جانوری و باروری استخر بستگی دارد. غذا در این مرحله در مقایسه با سیستم متراکم باید شامل انرژی بیشتری باشد به همین دلیل نیاز پروتئینی تا 25 درصد کاهش می یابد تا اقتصادی ترین جیره غذایی به دست آید.
نیاز های تغذیه ای ماهی درمرحله رشد با کشت نیمه متراکم | |
پروتئین خام | حداقل 25درصد |
چربی خام | حداقل4 درصد |
فیبر خام | حداقل 7 درصد |
کلسیم | حداقل3 درصد |
فسفر | حداقل7/0 درصد |
اندازه پلیت های غذایی در مراحل مختلف رشد تیلاپیا | |||
نوع خوراک | وزن ماهی (گرم) | اندازه پلیت(میلی متر) | دفعات غذادهی روزانه |
پیش آغازین | کمتر از 60 | کمتراز2* | 8-6 *** |
آغازین | 200-60 | 2** | 8-6 |
رشد( سیستم متراکم) | بیش از 200 | 4** | 5-3 |
رشد( سیستم نیمه متراکم) | بیش از 200 | 4** | 2-1 |
*اندازه های متفاوت خوراک کرامبل اکسترود(00،0،1،1،2،3،4،5)
** پلیت های اکسترود
*** در 28 درجه سانتی گراد دفعات غذادهی بیشتر بهتر است زیرا به صورت طبیعی رفتارهای تغذیه ای و ظرفیت معدی بیشتر است.
میزان تغذیه تیلاپیا جهت حداکثر بهره برداری( درصد غذادهی)* | ||
وزن ماهی(گرم) | درصد غذادهی در سیستم متراکم | درصد غذادهی در سیستم نیمه متراکم |
15-0 | 15 | 10 |
60-15 | 8 | 5 |
100-60 | 5 | 3 |
200-100 | 3 | 2 |
300-200 | 25/2 | 5/1 |
500-300 | 2 | 4/1 |
بیش از 500 | 6/1 | 3/1 |
* نرخ تغذیه به صورت روزانه درصد وزن بدن است