Beluga_sturgeon12
فیل ماهی(بلوگا) از لحاظ پرورش به نسبت سایر ماهیان خاویاری تمایزهایی دارد که کامل مورد ارزیابی قرارمیدهیم. امیدواریم ارائه این اطلاعات در انتخاب و شناخت درست برایتان موثر واقع شود.
Beluga_sturgeon
Beluga_sturgeon
شناخت کلی فیل ماهی
فیل ماهی یا بلوگا (Huso huso) از بزرگ‌ترین ماهیان استخوانی و بزرگ‌ترین ماهی خزر است. زیستگاه اصلی این آب‌زی در حوضهٔ دریای خزر و دریای سیاه است و در دریای ادریاتیک هم دیده شده است.
خاویار به دست آمده از این ماهی از گرانترین انواع خاویار است. نمونه‌هایی از آن‌ها با وزنی در حدود ۱۴۰۰ کیلوگرم و سنی بیش از ۱۰۰ سال صید شده‌است.
هر دو یا سه سال یکبار تخم ریزی می‌کند و بین ۱۴ و ۱۷ سالگی بالغ می‌شود. طول آن از یک و نیم متر تا بیش از چهار متر است. رکورد صید آن در ایران ۱۲۵۰ کیلوگرم بوده‌است که از آن ۲۳۰ کیلوگرم خاویار طلایی، که گرانترین نوع خاویار است، استحصال شد.
این ماهی دارای بدنی باریک است که به سمت دم باریک‌تر می‌شود. پوزه کوتاه و مخروطی شکل دارد. ۱۷ تا ۳۶ خار آبششی دارد و دارای سبیلک بلند و فشرده یا گرد است. شعاع‌های غیر منشعب باله مخرجی ۲۲–۴۱(بعضی منابع ۲۸ تا ۴۱)و باله پشتی ۴۸–۸۱(بعضی منابع ۶۲ تا ۷۳) میباشد. این ماهی به‌طور کلی فاقد خار یا شعاع سخت در باله‌ها است و بخش‌هایی از اسکلت بدن،غضروفی است.
اندازه
فیل ماهی(بلوگا) یکی از بزرگ‌ترین ماهی‌های استخوانی است. بزرگ‌ترین مورد ثبت شده در سال ۱۸۲۷ فیل ماهی ماده ای بود که در رود ولگا صید شده و دارای وزن ۱۵۷۱ کیلوگرم و طول ۷/۲ متر بوده‌است. چندین مورد دیگر با طول بیش از ۵ متر نیز گزارش شده‌اند اما امروزه فیل ماهی‌هایی با این اندازه بسیار نادر و کمیاب هستند.
فیل ماهیان صید شده در سال‌های اخیر عموماً دارای طولی بین ۱۴۲ تا ۳۲۸ سانتی‌متر و وزنی معادل ۱۹ تا ۲۶۴ کیلوگرم دارند. فیل ماهی‌های ماده معمولاً ۲۰درصد بزرگ‌تر از نرها هستند.
فیل ماهی(بلوگا) خاویاری از ماهیان بسیار گرانبها و به بیانی دیگر، گرانبهاترین ماهی جهان است. خاویار حاصل از آن گرانترین نوع خاویار به نسبت سایر خاویارها میباشد.
به نظر برخی واژه خاویار واژه‌ای فارسی و دگرگون‌شدهٔ واژهٔ خاگ‌آور (به معنی تخم‌آور) است.
گوشت آن نیز به صورت تازه، یخ زده یا دودی فروخته می‌شود. ۶۳ درصد وزن بدن این ماهی قابل خوردن است. گوشت تازه آن ۶٫۷ درصد و خاویار آن ۲۵٫۹ درصد پروتئین دارد.
در آب‌های ایرانی دریای خزر، ۱۲٫۶ درصد وزن بدن این ماهی از خاویار است. ۲۹٫۷ درصد خاویار تولیدی ایران در سال ۱۳۵۱ از فیل ماهی (بلوگا)بود که در سال ۱۳۷۳ این مقدار به ۹٫۵ درصد کاهش یافت.
Beluga_sturgeon11فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
Beluga_sturgeon11فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
شرایط پرورش فیل ماهی خاویار
با وجود اینکه ۵ گونه ماهیان خاویاری دریای خزر دارای گوشت و خاویار بسیار با ارزش میباشند، اما با توجه به اهمیت توجیه اقتصادی، پرورش گونه های دارای رشد سریع بیشتر مد نظر میباشد. در میان این ۵ گونه، فیل ماهی بعنوان گونه اصلی پرورش در نظر گرفته شده است.
گونه فیل ماهی(بلوگا) از چند نظر حائز اهمیت است:
همانطور که قبلاً ذکر شد فیل ماهی از سرعت رشد بسیار بالایی برخوردار است. بطوریکه در شرایط کشورمان در عرض دو سال به ۳ تا ۵ کیلوگرم میرسد.
این ماهی در دامنه وسیعی از تغییرات حرارت و شوری قابل پرورش میباشد. بطوریکه دامنه درجه حرارت در رشد اقتصادی این گونه بین ۱۵ تا ۲۷ درجه سانتیگراد است.
حرارت بهینه رشد آن بین ۱۹ تا ۲۱ درجه سانتیگراد میباشد. که در این دما امکان رسیدن آن طی یک سال به ۳ کیلوگرم و طی دو سال به بیش از ۶ کیلوگرم نیز وجود دارد.
به همین دلیل بسیاری از نقاط کشورمان
برای پرورش فیل ماهی مناسب میباشند.
Beluga_sturgeon331فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
Beluga_sturgeon331فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
پرورش فیل ماهی (بلوگا)
این گونه در سیستم متراکم صورت گرفته و حتی امکان پرورش آن در سیستمهای نیمه متراکم و گسترده نیز وجود دارد. در حال حاضر پرورش این ماهی در سیستم متراکم، بدون استفاده از روشهای هوادهی با تراکم ۲۰ کیلوگرم در متر مربع صورت میگیرد. و با استفاده از فنآوریهای موجود در سطح کشور در خصوص هوادهی و بهینهسازی کیفیت آب امکان پرورش با تراکم بالاتر از ۴۰ کیلوگرم در متر مربع نیز وجود خواهد داشت. همچنین فیل ماهی به راحتی از غذاهای کنسانتره تغذیه مینماید.
مشابه از مقاومت بالایی برخوردار بوده و در این مورد و حتی عوامل بیماریزا از ماهیان سردآبی مقاومتر میباشد.
Beluga_sturgeon22فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
Beluga_sturgeon22فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
برخی از ویژگی ها پرورش فیل ماهی دریایی در استخر
میزان اکسیژن مورد نیاز
کف خوار بودن ماهی خاویاری
ارتفاع و غمق استخر
استفاده از دستگاه اکسیژن ساز
میزان دمای آب
فیل ماهی خاویاری کف خوار است
برای پرورش فیل ماهی(بلوگا) خاویاری در استخر لازم است که ویژگی های این نوع ماهی خاویاری را بشناسیم و بر اساس آن تصمیمات لازم را بگیریم. دهان فیل ماهی در زیر سر آن قرار گرفته است و به همین دلیل از غذاهایی که در کف یا میان آب قرار گرفته تغذیه می کند.
باید این نکته را در نظر داشته باشم که در استخر های بتونی اگر غذا ته نشین شود ،ماهی به سختی می تواند آنرا بخورد. و بهتر است از میان دان ها که در وسط آب قرار می گیرند استفاده شود.
تاثیر کف خوار بودن فیل ماهی بر نحوه ساخت استخر
همان طور که اشاره شد ماهی خاویاری کف خوار است و برای رشد و زندگی نیاز به آب با ارتفاع زیاد ندارد و ارتفاع ۱ تا ۱٫۵ یک اندازه ی خوب برای عمق استخر محسوب می شود. پس نیاز به استخرهایی با ارتفاع ۴ – ۵ متری و… نیست. این موضوع می تواند بر هزینه های ساخت تاثیر خوبی داشته باشد و منجر به کاهش هزینه گردد.
Beluga_sturgeon4فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
Beluga_sturgeon4فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
دما و میزان اکسیژن مناسب برای فیل ماهی
دمای مورد نیاز فیل ماهی
دمای آب برای فیل ماهی(بلوگا) خاویاری برخلاف ماهی قزل آلا، دمایی بالا باید باشد. حداقل و حداکثر دما برای رشد خوب فیل ماهی خاویاری حدود ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتی گراد است. البته دما ۱۸ تا ۲۰ درجه بهترین دما برای رشد و تغذیه ماهی خاویاری می باشد.
در دمای زیر ۱۵ درجه فیل ماهی(بلوگا) خاویاری می تواند زنده بماند اما رشد ماهی متوقف می شود و هر غذایی که ماهی بخورد رشدی نخواهد داشت. شاید از این ترفند برای کنترل رشد ماهی هم بتوان استفاده کرد!
Beluga_sturgeon33فیل ماهی (بلوگا) خاویاری
Beluga_sturgeon33فیل ماهی (بلوگا) خاویاری