پرورش قزل آلا

زمین:
در مورد زمین نکته ای که اهمیت زیادی دارد موضوع مساحت آن است، ما در پرورش قزل آلا به صورت صنعتی با توجه به میزان سرمایه و طرح پرورش مطمئناً به زمینی با مساحت مناسب وعمدتاً بالا نیاز داریم.

( البته در پرورش خانگی از ۵۰ الی ۱۰۰ متر و یا آکواریوم ها و منبع های پلاستیکی هم می توان استفاده کرد که در ادامه به آنها هم میپردازیم )مثلاً برای ساخت یک مزرعه ۳۰ تنی به ۳ هزار متر زمین احتیاج داریم.

مسئله بعدی در این مبحث بررسی جغرافیای زمین مورد نظر است زمین پرورش قزل آلا ترجیحا باید شیب مناسبی داشته باشد تا در هزینه پمپاژ آب صرفه جویی شود و یا این هزینه حذف شود.

مورد بعدی وضعیت سیل گیر نبودن آن مکان است که با یک سری از بررسی ها به راحتی می توان به این مطلب پی برد به عنوان مثال اگر در کنار رودخانه ی محل پرورش سنگ های بزرگ دیده شود نشان دهنده ی سیلاب در منطقه می‌باشد و در ضمن مزرعه پرورش ماهی ما باید دسترسی راحتی به جاده و دارای امکاناتی همچون آب و برق باشد.

عوامل خارجی:
یکی از نکاتی که در پرورش ماهی قزل آلا اهمیت زیادی دارد احداث نکردن محل پرورش در کنار کارخانه ها، باغات میوه و معدن هاست، علت این توصیه این است که امکان دارد آب این مکان ها آلوده باشد و وارد مزرعه پرورش شما شود و تلفات سنگینی را به مزرعه شما وارد کند پس باید تمامی این نکات را مورد بررسی قرار داد.

انواع روش های پرورش قزل آلا در منزل
بهتر است که در ابتدا توضیح کوتاهی در مورد پرورش قزل آلا در منزل بدهم همانطور که در اوایل مقاله اشاره شد به خاطر زیاد شدن جمعیت و تقاضای زیاد،پرورش ماهی قزل آلا کاری پرسود است یکی از امتیازات بسیار مهم و جالب این کار انجام دادن آن در وسعت کم و فضای اضافی درخانه می باشد که در اصطلاح علمی به این نوع پرورش ، پرورش ارگانیک می گوییم .

در این روش شما باید یک سیستم طبیعی برای پرورش قزل آلا ایجاد کنید که حتی میتوان آن را به صورت خودکار و اتوماتیک ساخت، این روش تمرین اولیه بسیار خوبی برای بالا بردن تجربه ی شماست و بعد از کسب این تجربه با اعتماد به نفس بیشتری میتوانید در مقیاس بزرگتر اینکار را انجام دهید.

از مزیت های فوق العاده جذاب این روش می توان به آفت زدن خیلی کم،بررسی و کنترل آسان ماهی،پرورش در همه ی ایام سال،ارزان بودن،استفاده از محصولات خودمان برای مصرف شخصی درسال، فروش اضافه بر نیاز خودمان به همسایه ها، دوستان، رستوران‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی وبسیاری از مکان های دیگر اشاره کرد البته این نکته را بدانید که این محصول هیچ وقت روی دست تولید کننده نمی ماند.

حال به چند روش میتوان قزل آلا را در خانه پرورش داد، در ادامه چند روش ساده را به شما معرفی میکنیم که میتوانید با هزینه ی پایین این ماهی لذیذ را برای خودتان تولید کنید.

پرورش قزل آلا در وان

زمانی که میگوییم پرورش قزل آلا در وان در واقع منظورمان فقط خود وان نیست بلکه استفاده از یک یا چند مخزن بزرگ برای نگهداری ماهی یا حتی کندن و ساختن یک حوض یا برکه کوچک درخانه است.

پرورش قزل آلا در وان بیشتر برای کسانی است که فضای نسبتاً کافی برای پرورش دارند.

البته اگر بخواهید فقط برای خودتان پرورش دهید یک فضای کوچک هم برای شما کافیست

پرورش قزل آلا در بشکه

پرورش قزل آلا در بشکه بیشتر برای کسانی است که فضای کمتری برای پرورش ماهی دارند مامی توانیم از بشکه های پلاستیکی در این روش استفاده کنیم و یا اینکه آن ها را از وسط جدا و در واقع با آن ها مزرعه پرورش طبقاتی درست کنیم.

در این سبک از پرورش به تنها وسایلی که نیاز داریم بشکه پلاستیکی، لوله های pvc یا لوله آب و دستگاه تصفیه است در ضمن این روش به اندازه ای جذاب می باشد که در پرورش ماهی قزل آلا در سطح گسترده و صنعتی هم از آن استفاده می شود البته با لوازم پیشرفته تر و صنعتی و یکی از سیستم های جدید در اروپاست.

پرورش قزل آلا درمخازن پلاستیکی
در سال های اخیر پرورش قزل آلا در مخازن یا همان تانکر های پلاستیکی از استقبال زیادی برخوردار شده است زیرا مزایای بسیار فوق العاده ای دارد که یکی از این مزایا اشغال فضای بسیار کم برای پرورش است که دلیل آن هم شکل استوانه ای و قرار گیری آن به صورت عمودیست ،دلیل دیگری که این روش را نزد پرورش دهندگان محبوب کرده است استفاده از آن در فضا های شیب دار و کوهستانی است چون این مخازن بر روی چهارچوب های فلزی قرار میگیرند، نظافت این مدل از استخر ها نیز بسیار آسان میباشد و کافیست با باز نمودن در پوش موجود در کف قیفی شکل این مخازن فضولات ته نشین شده را خارج کنیم.

پرورش قزل آلا در استخر های فایبر گلاس
استخر های فایبر گلاس نیز به دلیل هزینه ی پایین و مراحل ساخت راحت نسبت به دیگر روش ها بسیارمحبوب و پر طرفدار است.فایبر گلاس یک نوع پوشش است که از الیاف شیشه و مواد پلیمری ساخته شده است و دارای مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و دماست.

با استفاده از فنس های فلزی محکم یا چهارچوب های آهنی و فایبر گلاس به راحتی می توانید استخر درست کرده و درآن مشغول به پرورش دادن ماهی قزل آلا شوید.

پرورش قزل آلا در استخر های فایبر گلاس

نکته :دو مورد آخر از روش های پرورش خانگی یعنی پرورش قزل آلا دراستخر های فایبر گلاس و مخازن پلاستیکی امکان و پتانسیل گسترش دادن در سطح صنعتی را دارا هستند به طوری که در مخازن پلاستیکی میتوان ۱۱۰ کیلو گرم ماهی قزل آلا را در یک متر مکعب فضا پرورش داد و در صورت مهندسی ساخته شدن ،هزینه های شما را تا ۳۰ درصد کاهش میدهند.

پرورش به روش آکواپونیک

در این بین میتوان روش آکواپونیک نیز برای پروش این ابزی گنجاند در این روش که بسیار پر بازده و کاملا ارگانیک است در سطح خانگی و صنعتی قابل اجراست

در این روش ماهی ها در مخازن نگهداریی می شوند و اب مخزن ماهی برای مصارف گیاهان به بستر رشد گیاه برده می شود و گیاه از کود ان استفاده کرده و اب دوباره به مخازن برگشت داده می شود و این چرخه ادامه خواهد داشت

انواع روش های پرورش قزل آلا به صورت صنعتی
خوب طبیعتا به مهمترین بخش مقاله رسیدیم وقتی می گوییم پرورش قزل آلا به صورت صنعتی یعنی اینکه کار حساس تر می شود و دلیل آن هم مقیاس و وسعت زیادتر پرورش است، در پرورش صنعتی باید بسیاری از شرایط رعایت شودمثل شرایط جغرافیایی، توپوگرافی منطقه، مکان یابی، امکانات مکان پرورش، فاکتورهای آب از نظر ( دما- شوری- تیرگی- میزان اکسیژن-قلیایی و سختی آب- دی اکسید کربن)، تغذیه ماهی، املاح آب، روش تولید یا خرید خوراک، نگهداری از غذا، پیش بینی زمان تولید و فروش ماهی، بهداشت و بیماری های ماهی، بحث صید، ساخت استخر، هوادهی و بسیاری مسائل دیگر.

نکته مهمی که در اینجا باید ذکر کنم این است که حتی در پرورش خانگی هم رعایت این موارد باعث افزایش کیفیت و سلامت ماهی میشود اما در پرورش صنعتی به این دلیل که مقیاس بزرگتر است نکات دیگر هم باید مورد توجه قرار گیردکه در ادامه به صورت خلاصه به آنها پرداخته ایم.

پرورش قزل آلا در استخر بتنی

پرورش قزل آلا در استخر های بتنی یکی از روش های متداول پرورشی در کشور ما می باشد، این استخرها به صورت مستطیلی، شش ضلعی و گرد ساخته می شوند، این مدل از استخرها را هم با بتن و هم با فایبر گلاس می سازند که مدل قرار گیری آن به صورت پلکانی است و برای ساخت این استخرها باید حتماً یک مسیر رفت و برگشت آب طراحی شود ، طراحی این استخر ها باید به صورت مهندسی و زیر نظر متخصص باشد.

ما در این نوع از پرورش به ده لیتر در ثانیه آب نیاز داریم و در هر متر مربع میتوانیم ۴۰ کیلوگرم ماهی پرورش دهیم.

پرورش قزل آلا در استخر خاکی

یکی از مزیت های پرورش قزل آلا در استخرهای خاکی این است که می‌توانیم در نیمی از سال به پرورش قزل آلا و در نیمه ی دیگر سال کپور و میگو پرورش بدهیم، در این سیستم به این دلیل که مقدار سطح ما وسیع است بنابراین حجم آب در گردش هم کمتر می باشد ، این استخرها در اندازه های گوناگون ساخته می شوند و بهتر است پوشش گیاهی در سطح این استخر ها کمتر باشد و در کف آن از سنگ ریزه استفاده کنیم معمولاً تعویض آب در این نوع سیستم ۱۰ درصد از حجم استخر در شبانه روز است یعنی باید ۱۰ درصد از حجم آب استخر در طول شبانه روز عوض شود.

پرورش قزل آلا در کانال های آب کشاورزی

زمانی که ما می‌گوییم پرورش قزل آلا در کانال های آب کشاورزی منظورمان استفاده از همان کانال هایی است که برای انتقال آب به مزارع کشاورزی ساخته شده‌اند، ما با پرورش ماهی قزل آلا در این کانالها آب موجود در آن را برای کشاورزی غنی تر و مفید تر کرده ایم زیرا فضولات تولید شده توسط ماهی ها دقیقاً نقش کود را ایفا میکنندو برای تقویت محصولات کشاورزی بسیار مفید است.

این کانال ها یا استخر ها باید حتماً به صورت روباز باشد و برای پرورش ماهی در این سیستم هم می‌توانیم از پن استفاده بکنیم و هم از قفس، نکته مهم این نوع پرورش کم هزینه بودن آن است.

پرورش قزل آلا در استخرهای ذخیره آب کشاورزی
درچند سال اخیر در کشور ما رواج پیدا کرده و سال به سال درصد افرادی که این کار را انجام می دهند بیشتر شده است این روش در کشور های پیشرفته بسیار مورد استقبال قرار گرفته است زیرا به صورت دو منظوره مورد استفاده قرار میگیرد یعنی هم از این آب برای پرورش ماهی استفاده و هم قبل از اینکه وارد مزارع کشاورزی شود کمی کود دار شده که برای محصولات بسیار عالیست .

ساخت استخر پرورش ماهی با هزینه ی کم
در ویدئو ی زیر میتوانید ، نحوه ی ساخت یک مدل استخر پرورش ماهی با هزینه ی کم را مشاهده کنید و از ایده ی آن برای شروع این کار جذاب استفاده کنید.

.

.

پرورش قزل آلا با آب چاه و آب چشمه

با توجه به مفید بودن و به صرفه بودن آب چاه می توانیم از این منابع آبی در بسیاری از سیستمهای پرورشی که در بالا ذکر کردیم استفاده کنیم و مطلب مهم این است که آب چشمه یکی ازبهترین و سازگارترین منبع آبی برای پرورش ماهی قزل آلا می باشد.

پرورش قزل آلا در قفس

در حال حاضر در تمام جهان در زمینه پرورش قزل آلا این موضوع ثابت شده است که پرورش ماهی در قفس یکی از راحت ترین راه ها می باشد اما یکی از مشکلات این نوع از پرورش پیدا کردن محل مناسب با عمق زیاد برای این کار است، این نوع سیستم به دلیل راحتی در بسیاری از مناطق جهان گسترش زیادی پیدا کرده است، نکته جالب در این سبک از پرورش این است که اکثر مواقع تور ها و قفس ها به دلیل نوع شرایط نگهداری ثابت و مرتب باقی می مانند و تنها در زمانی مشکل ایجاد میشود که خرابی آب و هوا اتفاق بیافتد، اگر آب و هوا خراب شود دسترسی به بعضی قفس ها سخت خواهد شد البته همین ایراد هم با مکان یابی درست برطرف می شود پس مهم‌ترین نکته در این سبک از پرورش مکان یابی است.

پرورش قزل آلا در قفس های شناور

زمانی از قفس های شناور در پرورش قزل آلا استفاده می‌کنند که محل پرورش دارای امواج بسیار زیادی باشد که از این نوع قفس ها معمولا در دریاها استفاده می شود، مسئله ای که کاملا واضح است هزینه بسیار زیاد ساخت و احداث این قفس هاست که باعث می شود از این نوع قفس ها فقط برای ماهی قزل آلا و ماهیان گرانقیمت استفاده شود.

نحوه ساخت استخر پرورش قزل آلا
در اوایل مقاله کمی در مورد نحوه ساخت استخر پرورش قزل آلا صحبت کردیم که اگر نوع پرورش ما به صورت خانگی و مقیاس کم باشد طبیعتاً به وسایل زیادی احتیاج نداریم اما اگر نوع پرورش ماهی به صورت صنعتی باشد باید به بعضی از موارد حتما دقت کنیم مواردی مثل ایمنی ، تعمیر و نگهداری از استخر پرورش، وجود یک راه دسترسی به استخر ها، ساخت حوضچه رسوبگیر، ساخت حوضچه مجدد پمپاژ آب، جانمایی هواده ها، نحوه انتقال آب،ظرفیت نگهداری و بسیاری از موارد دیگر.

ابعاد استخر پرورش ماهی قزل آلا
ابعاد استخر پرورش ماهی هم بسته به نوع و ظاهر ، سیستم و سبک پرورشی و ظرفیت نگهداری می تواند متفاوت باشد معمولا در ابعاد(۱×۱۰متر)یا(۲×۲۰متر)یا(۳×۳۰متر)یا (۴×۴۰متر) و… ساخته میشود .
شما در مسئله ابعاد استخر چه در پرورش خانگی و چه در پرورش صنعتی آزاد هستید از انواع متراژ ها استفاده کنید اما اگر میخواهید درسطح وسیع و صنعتی این کار را انجام دهیدبهتر است زیر نظر مهندسین شیلات انجام شود تا از درستی و صحت کار مطمئن باشید.

تعداد ماهی قزل آلا در هر متر مکعب
تعداد ماهی قزل آلا در هر متر مکعب بسیار بستگی به این دارد که اندازه ماهی شما چه مقدار است اما به صورت تئوری تقریباً باید دو برابر طول ماهی باشد به طور مثال اگر ماهی ما ۱۰ سانتی مترطول داشته باشد باید ۲۰ کیلو گرم در هر متر مربع نگهداری کنیم یا اگر ۲۰ سانتی متر باشد می‌توانیم ۴۰ کیلوگرم در متر مربع نگهداری کنیم.

روش تولید بچه ماهی قزل آلا

در بحث تولید بچه ماهی قزل آلا ماهی مولد باید تغذیه ای کامل تر از ماهیان دیگر داشته باشد این تغذیه شامل ویتامین ها، مواد مفید معدنی، اسیدهای چرب و … است، ماهیان مولد اگر دسترسی راحت تری به غذا داشته باشند به طور حتم تاثیرات بسیار زیادی بر روی اندازه و کیفیت تخم آنها می گذارد بنابراین اگر ما شرایط تغذیه ای مناسبی را برای ماهیان مولد فراهم کنیم کیفیت و میزان تخم گذاری هم بهتر خواهد شد.

تخم گیری ازماهی و تلقیح آن به روش غیر طبیعی یا پرورشی کار حساسی است و معمولاً استخرهای بسیار بزرگ با ظرفیت های سنگین تولیدی ،خودشان بچه ماهیشان را تولید میکنند زیرا باید امکانات مجزایی رابرای این امر آماده کرد از این رو تقریبا اکثر پرورش دهندگان تکثیر را از خرید بچه ماهی آغاز کرده و این کار را به تولید کنندگان بچه ماهی واگذار میکنند .