گلدفيش(ماهي قرمز،ماهي طلايي،ماهي گلي،ماهي حوض)Gold Fish
ماهی قرمز – Gold Fish
نامهای دیگر: (ماهی طلایی، ماهی گلی، ماهی حوض ، گلدفيش ) گونهای ماهی از سردهٔ کپورچهها است.
. نام علمی: Carassius auratus gibelio , Bloch
پراکنش: در ایران در حوضههای دریای خزر، دریاچه ارومیه، هامون سیستان و رودخانه کارون میباشد. انتشار این ماهی توسط انسان صورت گرفته و به این علت این ماهی در رود خانههای اروپا دیده میشود. موطن اصلی آن معمولاً در سیبری و جنوب شرقی آسیاست ولی هنوز در این مورد عقاید مختلف و گوناگونی وجود دارد.
از این ماهی ماهیان حوض طلایی و سایر انواع آن مانند دم چادری، سر شیری و چشم تلسکوپی که در چین و ژاپن پرورش داده میشوند به وجود آمدهاند. در قرن ۱۷ این ماهی یه عنوان ماهی تزئینی وارد اروپا گردید و از آن هنگام پرورش این ماهی در ایتالیا، جنوب فرانسه و پرتغال معمول گشتهاست. به علاوه این ماهی به طور وحشی نیز در رود خانههای جنوب اروپا پراکنده و انتشار یافتهاست.
.ویژگیهای پیکرشناختی: دندان حلقی یک ردیفی(۴-۴)؛ بیشینه درازا ۳۵ (میانگین ۱۸) سانتی متر؛بیشینه وزن تا ۲۵۰۰ (میانگین ۱۹۷) گرم؛ بدن این ماهی از نظر شکل ظاهری شبیه ماهی کپور و ماهی برکهای میباشد.شکم و پهلوها نقرهای فام و باله دمی فاقد خالهای سیاه است. تعداد فلس بر روی خط جانبی آن ۳۲-۲۸ عدد و اولین کمان آبششی در انواع رشد یافته دارای ۵۰-۳۹ عدد خار میباشد. دهان نیمه تحتانی است؛ فلسها بزرگ و ضخیم و دندانه دار است. پرده صفاق آنها تیرهاست.
.تغذیه: همه چیز خوار است.
.زیستشناسی: این ماهی در آبهای ساکن و تقریباً ساکن با سرعت ناچیز که پوشیده از گیاهان آبزی و دارای بستر نرمی میباشند زندگی کرده و غالباً همراه ماهیان برکهای دیده میشوند. نکته بسیار جالب درباره زیست شناسی این ماهی این است که این ماهی میتواند از تخمهای لقاح نیافته نیز به وجو آید. در واقع بعد ار تخم ریزی، اسپرم (این اسپرم میتواندمتعلق به ماهیان نر همین زیرگونه یا اسپرم سایر کپور ماهیان باشد)وارد تخم میشود ولی با آن ترکیب نشده، از بین میرود و تنها باعث تحریک تخم شده و شروع به تقسیم میکند. از تخمهایی که عمل لقاح در آنها انجام نگرفتهاست فقط ماهیان ماده به وجود میآیند. چنین تولید مثلی را Gynogenese میگویند. بنابر این ماهیان ماده نیز قادر به حفظ و بقای نسل خود میباشند.
رشد ماهی حوض نقرهای در کشورهای اروپای شرقی، سریع بوده و در بعضی نقاط پرورش این ماهی معمول است. این ماهی هنگامی که در سن ۴-۳ سالگی دارای طول ۲۰-۱۵ سانتی متر است بالغ میشوند. هنگامی که مواد غذایی فراوان باشد این ماهی در اواخر سن ۲ سالگی بالغ میگردد. که ماهی غیر بومی و در مقابل شرایط نامساعد محیطی مقاوم است؛ اکثرا ماده زا هستند و در ۳-۴ سالگی بالغ میشوند.
زمان تخمریزی بر حسب دمای آب ماههای فروردین و اردیبهشت و دمای اّب مناسب برای تخم ریزی ۲۲-۱۸ درجه سانتی گراد میباشد.
تعداد تخمها ۳۸۰-۱۶۰ هزار عدد میباشد که در سه مرحله افشانده میشوند و دوره انکو باسیون آنها ۷-۵ روز میباشد. لاروها دارای بدنی شفاف هستند به طوری که به آسانی میتوان اندامهای داخلی آنها را مشاهده نمود. لاروها توسط غدههایی که در سر داند خود را به گیاهان آبزی میچسبانند و پس از طی دوره آرامش و جذب کیسه زرده، شروع به تغذیه از پلانکتونها میکنند. رنگ بدن این ماهیان ابتدا خاکستری یا سبز زیتونی است ولی پس از چند ماه و برخی از آنها پس از ۲ سال تغییر رنگ میدهند. تغییر رنگ در بعضی از آنها کم ودر برخی اصلاً دیده نمیشود.
. ارزش اقتصادی: این ماهی جهت تزئین پارکهای ملی و آکواریومها بسیار مناسب است و از این نظر مورد توجه میباشد
1. نام گروه ماهیان : گلد فیشها
2. خانواده: cyprinidae
3. نام ماهیان : انواع مختلف گلدفیش، شامل دم چادري، مرواریدي، کله شیري، کلاه قرمز، کالیگو، بلکمور و کوي میباشد.
4. طول حداکثر: 10 سانتی متر 5. سطح شنا: کلیه سطوح آب
6. مکانهاي جاگیري :میان سنگها،گیاهان و مواد شناور
7. نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
8. همزیستی: سازگاري کامل با تمام ماهیان
9. تغذیه: غذاي خشک، کرم زنده، دافنی و …
10. خصوصیات فیزیکوشیمیایی : دما 19 درجه سانتی گراد سختی آب 12 درجه ph 7.6
11 . دشواري نگهداري: آسان
12 . رفتار و نوع تولید مثل : از گونه هایی است که به لحاظ شکل ظاهري و رنگبندي تنوع و زیبایی زیادي داشته و حرکات ناموزون زیبایی را از خود بروز می دهند. تخم ریز، در شرایط مصنوعی تکثیر شده و جزو ماهیان مقاوم براي نگهداري میباشد.
جهت حفظ رنگ می توان با تغذیه آنها از گیاهانی مانند اسفناج ، نخود فرنگی،کلم و . . . استفاده کرد. ابتلاي آنها به بیماریهاي باکتریایی از سایر گونه ها تقریباً بیشتر است. براي رسیدگی جنسی آنها باید از تزریق هورمونهاي محرك جنسی بهره گرفت.
گلدفيشها رنگهاي متنوعي داشته و در شكل باله و فرم بدن و فرم چشم و …. تفاوتهايي با يكديگر دارند.شايد شناسايي انواع مختلف و طبقه بندي آنها به راحتي امكان پذير نباشد خصوصا كه دائما انواع جديدي با در هم آميختن نژادي گونه هاي موجود بوجود مي آيند.
گلدفیشها را بر اساس شش معیار میتوان طبقه بندی کرد که عبارتند از :
1- مشخصات سر
2- شکل چشمها
3- شکل بدن
4- نوع فلس
5- نوع باله پشتی
6- نوع باله دمی
شايد يكي از مناسبترين روشها براي شناسايي و طبقه بندي انواع گلدفيشها اين باشد كه آنها را بر اساس شكل و نوع باله هايشان و خصوصا باله دمي طبقه بندي كنيم . از اين نظر ميتوان مهمترين انواع موجود را به شكل زير طبقه بندي كنيم.
1- گلدفيشهاي تك دم
دم جارویی – شهابي Comets
معمولی Commons
Shubunkins
گلدفيش معمولي
شناخته شده ترين نوع گلدفيش است كه از شكل اصلي و حشي دور نيست .تا كنون از طريق جفت گيري انتخابي با رنگ نارنجي يا طلايي رنگدانه دار شده است. در ميان آن ها تعدادي از واريته هاي رنگي گلدفيش معمولي همانند سفيد ،طلايي و اشكال خالدار وجود دارند . گلدفيش معمولي بدن و باله هاي مساوي و متناسب شده اي دارد و مي تواند تا 23 سانتي متر رشد كند . اگرچه در صورت نگهداري در اكواريوم يا تنگ خيلي كوچكتر خواهد ماند . گلدفيش معمولي يك چنگال و باله دمي كوتاه دارد . يك ماهي خوب و سالم فلس هاي متاليكي بر تمام بدنش دارد . ماهي هاي قرمز ، زرد ، نارنجي ، نقره اي و حتي رنگارنگ معمولند .
گلدفيش شهابي
يك گونه نسبتا جديد و شايد آمريكايي است . مشخصه اين نژاد دم بسيار بلند و چنگالي شكل آن است به طوري كه دم اين ماهي ¾ طول بدن اين ماهي را تشكيل مي دهد . اين گونه به رنگ هاي قرمز – زرد و نارنجي يافت مي شود . تكثير كننده هاي ژاپني از اين گونه واريته هاي زيبايي مثل ساراسا (sarasa comet)تكثير كرده اند . اين گونه باند هاي سفيد و قرمزي شبيه كپور كوي داشته و از بالا خيلي باشكوه بنظر مي رسد . اين گونه بيشتر مخصوص باغ بركه ها در فضاي باز تكثير شده است .
واريته تك دم تانچو ( tunchu) شبيه شهابي است ، كه البته بدني نقره اي دارد و نوك باله هاي آن قرمز رنگ مي باشد . همه اين گلدفيش ها پر تحمل بوده و مراقبت و پرورش نسبتا آسانی دارند . به هر حال ، به علت رفتار آنها گلدفيش شهابي براي استخرو باغ بركه مناسب ترين گزينه مي باشد .
ساراسا (sarasa comet)
گلدفيش شابونكن يا كاليكوshubunkin goldfish
شابونكن يا گلدفيش كاليكو ، ماهي هاي قشنگ و سازگاری اند . آنها با فلس هاي صدفي خود ، ظاهري شبيه مرواريد دارند كه ممكن است تا 23 سانتي متر رشد كنند .
شابونكن لندن london shubunkin
بدن و باله هايي شبيه گلدفيش معمولي دارد . آن بايد قسمت هاي قرمز ، سياه و زرد در طول لكه هاي سياه بر پس زمينه ا ي به رنگ آبي درخشان داشته باشد . معمولا اين رنگ آميزي و لكه دار بودن بر باله هاي اين ماهي خيلي جذاب امتداد مي يابد .
شابونكن بريستول Bristol shubunkin
ماهي باريك با باله هاي به خوبي رشد يافته ، به ويژه باله ي دمي بزرگ چنگالي شكل با انتهاي مدور است . رنگ آميزي آن با شابونكن لندن يكسان است .
2- گلدفيشهاي دو دم ساده
Wakins
Jikins
گلدفیش واکین wakin
ماهي واكين ( wakin )گلدفيش معمولي ژاپن مي باشد هرچند از چين نشأت گرفته است . واكين شبيه ماهي گلدفیش معمولی است هرچند باله دمي دوبل دارد . همچنين ممكن است اين واريته با فلس هاي صدفي ديده شود . برخي معتقدند گلدفيش دم پروانه اي يا جيكين ( jikin ) به خاطر شكل دمش از واكين پديد آمده است . به هر حال در بررسي از پشت باله دمي آن شكل يك ( X ) دارد .
گلد فیش واکین مشتقات زیادی دارد.طول بدن آن به 18 سانتی متر میرسد.فلس های بزرگ و مجزا از یکدیگر از مشخصات بارز گلد فیش واکین سفید و قرمز است.
گلدفیش جیکین jikin
جيكين يكي از انواع گلدفيش دمپروانهاي و يكي از زيباترين انواع نادر گلدفيش تزئيني است. يكي از قشنگترين دمها را دارد كه در پشت به چهار باله كوچك تقسيم ميشود و و از پشت شكلي شبيه حرف X را ميسازد.
اين نوع گلدفيش رشد خوبي دارد، تا 9 اينچ و بيشتر رشد ميكند و بنابراين مناسبِ آكواريومهاي بزرگ و جادار يا حوض و درياچه است.
جيكين گلدفيشِ جانسختي است و در عين حال چون سختي ميشود آن را پرورش داد، كمياب است.
بدن جيكين يا گلدفيش دمپروانهاي شبيه ماهي معمولي است ولي رنگهاي بدنش از قرمز به سفيد تغيير كرده است. يادتان باشد پرورش اين ماهي حتي از دو والدِ جيكينِ سالم و اصيل هم تضميني نيست و ممكن است بچههايشان جيكين نشوند. اگر اين ماهي را پيدا كرديد قدرش را خوب بدانيد.
3-
گلدفيشهاي دو دم با باله پشتي
دم چتری Fantail
فلس مرواریدی Pearlscale
اوراندا که در ایران به اسم کله شیری فروخته میشودOranda
ریوکین(Ryukin)
گلدفیش ذغالی- بلک مور Moors
تلسکوپی Telescope
گل منگوله ای Pompom
دمکین Demekin
دم چادری Veiltail
دم چتری Fantail
دم چادری Veiltail
فلس مرواریدی Pearlscale
ريوكين Ryukin
ريوكين ماهي كوچك و به طور عرضي كشيده شده اي با قوزي در قسمت شانه است . فلس هاي آن متاليك بوده و باله هاي نسبتا بلندي دارد . باله دمي چنگالي و تقسيم شده است و باله مخرجي جفت مي باشد . اين واريته تقريبا پرطاقت بوده و در ژاپن خيلي متداول است .
توساكينTosakin
احتمالا توساكين ماهي توسعه يافته اي از ريوكين باشد . اين نژاد به دليل باله دمي بلند و به جلو پيچ خورده اش به دم طاووسي شهرت دارد . توساكين بنظر ظريف تر است و براي تكثير گونه اي كاملا مشكل محسوب مي شود . جهت تكثير به دليل مشكل اين ماهي در شنا كردن بايد از روش hand stripping يا همان تلقيح با دست بايد استفاده نمود .
دمكين Demekin
نژادي شبيه ريوكين است اما چشم هاي تلسكوپي بزرگ و از حدقه بيرون زده اي دارد . اين ماهي در رنگ هاي سياه و قرمز با فلس هاي متاليك و يا صدفي ديده مي شود .
مور Moor
مور يا سياه زنگي ( blackmoor ) واريته دم دستمالي سياه و فلس متاليك است . آن ممكن است ظاهر دستمالي مانندش را بمرور از دست بدهد . اين نوع گلدفيش را از قرار گرفتن در دماهاي پايين به مدت طولاني محافظت كنيد .
تلسکوپی Telescope
اورانداهاORANDAs
اورانداها که نژاد های دیگر را شامل میشوند.نژاد ردکپ هم از مشتقات این نژاد است.
گلد فیش رد کپRedcap Oranda Goldfish
رد کپ به معنی کلاه سرخ است.نامگذاری این نژاد هم به دلیل برامدگی سرخ رنگ روی سر آن است.سایز نهایی این گلد فیش به 20 سانتی متر هم میرسد.
اوراندای کلاه زردYellow Cap Oranda
اوراندای کالیکوCalico Oranda
اوراندای سیاهBlack Oranda
گل كوبكي يا منگوله اي pompon
از نظر شكل بدن و باله ها شبيه واريته كله شيري است اما عليرغم گلاهكش ، بين سوراخ هاي بيني در هر طرف سر ، دسته برآمدگي گوشتالوي شل و جدا از هم دارد . امتداد اين برآمدگي ها كه توسعه هايي از هر حفره دماغي اند به طور قابل ملاحظه اي تغيير مي كند . در برخي ماهي ها اين برآمدگي تا پايين دهان آويزان مي شوند . گلدفيش گل كوبكي فلس هاي متاليك يا صدفي داشته و مي تواند با باله پشتي و يا بدون آن نيز ديده شود .
4- گلدفيشهاي دو دم بدون باله پشتي
تخم مرغی Egg fish
کله شیری Lionhead
رنچو Ranchu
ستاره نگر Celestial
چشم حبابی Bubble eyeتخم مرغی Egg fish
چشم حبابیBubble Eye Goldfish
نژاد چشم حبابی دارای در زیر چشمان خود دو کیسه ی بسیار ظریف و منعطف داراست.این نوع در انواع رنگ های دیگر هم مشاهده شده است.
رنچو Ranchu Goldfish
نژاد رنچو بدن گرد و منحنی و فاقد بال های پشتی (زیاد)است.این نوع هم دارای تنوع رنگی بسیار زیادی است.
گلد فیش ستاره نگر یا چشماسمانیCelestial Eye Goldfish
نژاد Celestial Eye Goldfish دارای چشمانی رو به بالا است.نام گذاری این ماهی به خاطر فرم چشمان آن است.سایز نهایی این ماهی تا 13 سانتی متر هم میرسد.
کله شیری LIONHEAD
نژاد کله شیری _LIONHEAD_یکی دیگر از نژاد های گلد فیش است.سایز نهایی این گلد فیش به 12 سانتی متر میرسد.
شجره نامه گلدفیش(ماهی قرمز)
Goldfish-Genealogical-Tree