راهنمای پرورش جیرجیرک
راهنمای پرورش جیرجیرک در خانه جهت تغذیه آبزیان، دوزیستان و خزندگان خانگی
جیرجیرک ها حشرات بسیار خوبی برای تغذیه برخی از حیوانانت خانگی خصوصا برخی دوزیستان و خزنده ها هستند.
در اینجا تصمیم داریم به صورت ساده روش تهیه جیرجیرک در خانه را شرح بدیم تا بتونید اون را به راحتی تهیه کنید. در بسیاری از مراحل هم عکس گذاشته شده تا بهتر متوجه بشید که چه کار می تونید بکنید.
سه تا نکته مهم وجود داره که توجه به اونها می تونه به شما کمک کنه :
اول : جیرجیرک به مکان گرم نیاز داره یک گرمای ملایم و مطبوع.
دوم : جیرجیرک غذا و آب کامل می خواهد.
سوم : جیرجیرک یک جای خوب میخواهد که تخم گذاری کند.
به همین راحتی…..
مقدمات کار:
در اینجا تصاویری را میبیند که مراحل اولیه آماده سازی بستر مناسب برای جیرجیرک ها را نشان میده.
تولید گرما خیلی راحت است من مکان مورد نظر را روی آمپلی فایر استریوی محل کارم گذاشتم … میخوام بگم که منظورم از گرمای دائمی و مطبوع چیه … شما می تونید به راحتی از یک هیتر کوچک در زیر محفظه نگهداری استفاده کنید. دمای مناسب برای این کار حدود 25 تا 30 درجه سانتی گراد است، البته یادتون باشه که این دما باید همراه با رطوبت باشه که ادامه به طور کامل توضیح داده شده است.
در تصویر بعدی محل غذا خوری، آبخوری و تخم گذاری جیرجیرک را می بیند .
حالا بهتون میگم که چه طوری هر کدام از اینها را بسازید:
یک لیوان پلاستیکی یکبار مصرف انتخاب کنید مثل اینی که من در این تصویر بهتون نشون میدم … به همین شکل روش خط کشیده و محل خط کشیده شده را برش بزنید
سپس یکی از این بطری های کوچک آب معدنی را که خالی کرده برداید و یک برش مربعی شکل کوچک به عمق حددودا یک و نیم سانت در دهانه بطری ایجاد کنید دقیقا مثل تصویر زیر
و بعد بطری را به شکل وارونه داخل لیوان یکبار مصرف برش خورده بذارید باز هم دقیقا مثل تصویر بالا.
می تونید یک تکه چوب پنبه یا یک تیکه دستمال کاغذی در زیر دهانه بذارید تا آب را ذره ذره به داخل محفظه هدایت کنه …. به نظر میاد که عکس کاملا واضح باشه.
آماده کردن بستر تخم گذاری:
یک ظرف پلاستیکی را از خاک باغچه پرکنید، بهتون توصیه نمی کنم که از خاکهای آماده و بسته بندی استفاده کنید برای اینکه خاکهای بسته بندی عموما حاوی مواد ضد حشره هستند. من خودم از خاک باغچه جلوی خانه استفاده می کنم و اگر بخواهم که از سالم بودنش مطمئن بشم حرارتش میدم حرارت خیلی از باکتری ها و قارچهای غیر مفید را از بین می بره اما تاثیر شمیایی بدی روی خاک نداره در واقع بدون سم خاک را پاکیزه می کنم.
آماده کردن محیط:
یک کارتون مقوایی تخم مرغ (کارتون های شانه تخم مرغ) هم توی محفظه بذارید باید نزدیک محل تخم گذاری باشه و جیرجیرک ها به راحتی بتونند از روی آن به داخل محل تخم گذاری ( یعنی خاک ) بروند. در ضمن اینجا مکانی است برای آواز خوانی جیرجیرک نر تا بتونه صداش را بهتر به گوش جیرجیرک ماده برسونه و اون را به خودش جذب کنه.
ظرف غذا هم که بسیار ساده است. ظرف کوچکی که بشه ذرات خرد شده گیاهان و سبزیجات را برای جیرجیرکها روی آن قرار داد برای تغذیه جیرجیرک ها کافی است.
اضافه کردن جیرجیرک :
حالا نوبت اضافه کردن جیرجیرک به این محفظه است. می تونید یک بسته 30 تایی یا بیشتر جیرجیرک را از مغازه بخرید( این قسمت مال خارجی هاست ) اگر مکانی برای خرید جیر جیرک وجود نداشته باشه ( مثل کشور ما) باید کمی زحمت بکشید توی محوطه دنبال چندتا جیرجیرک بگردید این کار اولش شاید سخت باشه ولی اگر بتونید یکبار این کار را انجام بدید دیگه برای آینده می تونید از تولیدات خودتون برای این کار استفاده کنید برای این منظور لازمه که فرق بین جیرجیرک نر و ماده را بدانید.
خب هر وقت جیرجیرک نر شروع به جیرجیر بکنه و آواز بخونه و بعد از مدتی هم سیخک ( شاخک) انتهای بدن جیرجیرک ماده بلند بشه یعنی آماده تخم گذاری است و به زودی تخمگذاری اتفاق خواهد افتاد.
البته شما باید یه چندوقتی ( حدود چند هفته ) به جیرجیرک ها مهلت بدید. اگر انگشتتون را توی خاک بکنید شاید بتونید تخمها را ببینید. اونها ریز هستند. اینجا چند تا تصویر گذاشتم برای اینکه بتونید اندازه تخم ها را به خوبی متوجه بشید یک سکه کنارشون گذاشتم تا به عنوان مقیاس ازش استفادده کنید.
نکته مهم اینه : وقتی مطمئن شدید که تخمگذاری حشره ماده تمام شده باید ظرف حاوی تخمها را در جایی بذارید که وقتی بچه جیرجیرکها به دنیا آمدند نتونن از داخل محفظه بیرون بپرند هر چند که در ابتدا جهنده های خوبی نیستند ولی بالاخره می پرند …..خیالتون راحت باشه ، قبل از اینکه به خودتون بیایید می بینید که هزار تا بچه جیرجیرک دور و برتون را گرفته اند.
سوالهای متدوال و اساسی
اندازه محفظه نگهداری چه قدر باشه؟
این محفظه می تونه یک ظرف پلاستیکی بزرگ باشه ، یا یک جعبه چوبی یا حتی یک آکواریوم . باید به اندازه ای باشه که جیرجیرک ها به راحتی درش حرکت کنند. نکته مهم اینه که شما بدونید چند تا جیرجیرک می خواهید تولید کنید؟ پاسخ به این سوال تعیین کننده اندازه محفظه نگهداری است.
برای اینکه تصور بهتری داشته باشید اینطوری بگم بهتون :
هر جیرجیرک ماده در طول دوره زندگی خودش می تونه حدود صد تا تخم بذاره. این تخم گذاری این شکلی است که روزی 5 تا 10 تخم میذاره تا نهایتا به عدد حدود 100 تا برسه.
اگر شما می خواهید که 1000 تا جیرجیرک داشته باشید باید حداقل با 10 تا جیرجیرک نر و 10 تا ماده کارخودتون را شروع کنید. و اگر می خواهید که بیشتر از 10 هزارتا جیرجیرک داشته باشید به بیشتر از 20 جفت جیرجیرک و همچنین فضای بزرگ تری نیاز دارید. میشه گفت برای این تعداد جیرجیرک به یک محفظه یا تانک با ظرفیت بیست گالون دارید( می دونید که هر گالون حدودا 7800 لیتر است )
یادتون باشه که جیرجیرک ها جهنده های خوبی هستند باید محفظه نگهداریشون طوری باشه که نتوانند فرار کنند در ضمن باید تهویه هوا هم داشته باشند پس بهتره که در محفظه را با توری بپوشانید.
چه طوری فرق بین جیرجیرک نر و ماده را تشخیص بدهیم؟ حشره ماده سه تا سیخک ( یا زائده یا شاخک ) در انتهای بدنش داره که به نام تخمریز (Ovipositor ) معروف است ولی تعداد این زائده در جیرجیرک نر دوتا است.
چه خطراتی جیرجیرک ها را تهدید می کند؟
به جز عدم فراهم کردن شرایط محیطی، برخی شکارچی ها هستند که اگر در محل زندگی جیرجیرک وجود داشته باشند می تونند به جیرجیرکها خسارت بزنند. این شکارچی ها حشراتی هستند مانند صد پا، هزارپا، عنکبوتها و برخی انگل های مخصوص جیرجیرک که ممکنه در خاک باغچه وجود داشته باشند.پس بهتره از پاکیزه بودن محیط کشت مطمئن باشید یادتون باشه که از حشره کش استفاده نکنید.
دمای مورد نیاز برای پرورش جیرجیرک چه قدر است؟
دمای مورد نیاز حدود 88 درجه فارنهایت یا حدود 30 درجه سانتیگراد است. می تونید محفظه را در مجاروت یک گرم کننده بذارید یا اینکه از المنت برای گرم کردن محفظه نگهداری استفاده کنید. در مقیاس کوچیک میشه به راحتی این نیاز حرارتی را تامین نمود اگر محفظه کوچک باشد میشه حتی با یک لامپ گرمش کرد… اما مسلما در تولیدات با حجم بالا باید از سیستم های گرمایی مناسب تر استفاده کنید. بهترین وسیله المنتهای حرارتی است. به هر حال با توجه به شرایط و حجم تولیدتون می تونید یک وسیله گرمایی مناسب برای خودتون جور کنید.
چه غذایی به جیرجیرک ها بدهیم ؟ آب مورد نیاز را چگونه براشون تهیه کنیم؟
یکی از عناصر مهم در محفظه بشقاب غذای جیرجیرک ها است. یک بشقاب کم عمق برای این کار می تونه بسیار مناسب باشه. در ضمن می تونید برای شروع درب شیشیه مربایی استفاده کنید.
در مورد آب باید یه این نکته توجه کنید که آب باید به شکل رطوبت به آنها داده بشه نه ظرف پر از آب. ظرف پر از آب باعث جمع شدن باکتری ها و رشد آنها در محیط زندگی جیرجیرکها میشه. در بخش قبل یک راه خوب برای تامین آب به شکل رطوبت به همراه تصویر توضیح داده شد. از سایر مواد که آب را در خودشون به صورت رطوبت نگه میدارند هم می توانید استفاده کنید مانند اسفنج یا فتیله های نخی و غیره….اگر از این مواد استفاده کردید باید یادتون باشه که روزانه عوضش کنید تا از تجمع باکتری ها جلوگیری کنید.
یک راه مطمئن برای تامین آب استفاده از میوه جات است … مثلا گذاشتن یک برش یا چند برش( بسته به حجم محفظه و تعداد جیرجیرکها ) سیب زمینی هم می تونه آب مورد نیاز اونها را به خوبی تامین کند. این برش های میوه جات را هر دو روز یکبار عوض کنید. جیرجیرک ها می تونند آب و غذای مورد نیاز خودشون را از این برشها تامین کنند.
در مورد غذا می تونید از گوشت چرخکرده مرغ ، یا تیکه های تخم مرغ هم استفاده کنید فقط یادتون باشه قبل از اینکه برای جیرجیرکها بذاریدش حتما گرمش کنید یعنی حرارت بدید تا باکتری هاش از بین بره فکر کنید دارید برای خودتون غذا گرم می کنید می دونید که غذای سرد می تونه باکتری ها را در خودش نگه داره.
غذاهایی که پرورش دهنده ها به به جیرجیرکها می دهند متنوع است اکثرشون از برگهای طبیعی برای تغذیه استفاده می کنند.
مکان یا ظرف تخمگذاری جیرجیرک ها چگونه باشد ؟
برای این منظور می تونید از دو روش استفاده کنید.
یکی جعبه های معمولی مانند جعبه کره با صابون که به راحتی قابل حمل هستند.
دوم استفاده خاک یا پیت ماس یا حتی شن.
نکته مهم بعد از تخم گذاری چیست؟
بعضی ها جعبه های حاوی تخم را جا به جا می کنند اما برخی دیگر بعد از تخم گذاری مولد ها را از محفظه خارج می کنند. روش دوم بهتر است چون بعد از تخم گذاری بهتر است که جعبه حاوی تخم ها جا به جا نشود. علاوه بر آن از خورده شدن جوجه جیرجیرک ها و یا تخم ها توسط مولدها جلوگیری میشه. برای تعذیه شون از همان مواد قبلی مانند سبزیجات ریز شده ، قطعات میوه و خمیر جوجه می تونید استفاده کنید.
