طرح توجیهی پرورش قورباغه

طرح توجیهی پرورش قورباغه
جانوری است دوزیست از راسته بی‌ دمان، رایج‌ترین دوزیستان جهان قورباغه ها و وزغ‌ها هستند. نوع بالغ قورباغه ‌ها عموماً بدون دم و چمباته ‌زده هستند، آن‌ها پاهای بلند عقب برای پریدن و زبان بلند چسبناک برای گرفتن طعمه دارند.

معمولاً قورباغه‌ها بدن نرم و مرطوب دارند و در نزدیکی آب‌ها زندگی می‌کنند. وزغها اما پوست خشک و زگیل مانند دارند و عمدتاً روی خشکی زندگی می‌کنند. قلب قورباغه ۳ حفره ای و متشکل از ۲ دهلیز و ۱ بطن است.

در دهان قورباغه دو سوراخ کوچک اضافی دارد که با کیسه های صوتی در ارتباط هستند. قورباغه ها لقاح خارجی دارند. نوزاد قورباغه در موقع خروج از تخم کاملا آبزی است و در آب های راکد میزید و پس از دگردیسی می تواند در خاک نیز زندگی کند.

قورباغه بالغ باید برای تنفس به سطح آب بیاید اما می تواند چند دقیقه زیرآب بماند و اکسیژن محلول در آب را از راه پوست و خصوصا پوست نواحی خلفی مثل لگن جذب کند.

از تفاوت های بین قورباغه و وزغ می توان به :

1. قورباغه‌ ها بدن نرم و مرطوب دارند در حالی که وزغ ها پوست خشک و زگیل مانند دارند.
2. قورباغه ها در نزدیکی آب‌ها زندگی می‌کنند. وزغ ها عمدتاً روی خشکی زندگی می‌کنند.
3. وزغ ها حرکت جهشی ندارند.
4. مردمک چشم قورباغه گرد ولی از وزغ ها عمودی اند.

چرا پرورش قورباغه ؟
پرورش قورباغه جزء مشاغل کشاورزی و پرورش آبزیان است. که می‌تواند منجر به سرمایه ‌گذاری و ارزآوری شود. کشور ما با داشتن شرایط آب و هوایی مساعد برای پرورش گونه های تجاری قورباغه از این پتانسیل و ظرفیت برخوردار است که به جمع کشورهای بزرگ تولید و صادرکننده این جانور بپیوندد.

وجود نواحی گرم و مرطوب در جنوب و مرطوب و معتدل در شمال کشور، بهره مندی از تالاب ها و آبگیرهای بسیاری در کشور و امتیازات مثبتی از قبیل فراوانی بالای غذای زنده برای تغذیه ی این جانور این امکان را برای کشور فراهم ساخته است که بتواند موفق تر از بسیاری کشورها در این صنعت و تجارت پررونق حضور یابد.

یکی از دلایلی که می‌گوییم ایران برای پرورش قورباغه مناسب است وجود حشرات، کرم‌ها و ماهیان ریزی است که می‌توان از آن‌ها برای تغذیه قورباغه استفاده کرد و همین امر باعث می‌شود که پرورش قورباغه در ایران با هزینه کمتری نسبت که کشورهای دیگر انجام شود و درنهایت سود بیشتری نصیب پرورش‌ دهندگان گردد.

از آنجا که پرورش آن از سوی نماینده ولی فقیه در سازمان دامپزشکی کشور به منظور صادرات، حلال اعلام شده است؛ متقاضیان می توانند با مراجعه به سازمان دامپزشکی کشور و اخذ پروانه بهره برداری برای واردات مولد گونه های گوشتی اقدام کرده است.

یا از گونه «رانا» بخصوص قورباغه بزرگ انزلی برای پرورش استفاده کنند. افراد متقاضی باید پس از اخذ موافقت اصولی از سازمان شیلات برای اخذ پروانه تاسیس و بهره برداری بهداشتی از سازمان دامپزشکی اقدام کنند.

هدف از پرورش
می توان به صادرات گوشت این جانور به صورت تازه، منجمد و کنسروی،خرید قورباغه به‌صورت زنده ، برای مصارف پزشکی و ساخت داروها ، برای آموزش و موارد تحقیقاتی، تولید کودهای کمپوست با کیفیت بالا از اندام های داخلی و کمک به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی و … اشاره نمود.

درصورتی‌که هدف از پرورش این موجود استفاده از پوست آن باشد تا وزن 250 گرم برای تولید چرم نگهداری می‌شود که پوست آن از لطیف‌ترین و ظریف‌ترین چرم‌های جهان است.

از اجزای بدن قورباغه در کشور ژاپن جهت درمان بیماری سل و همچنین ساخت دارو برای بیماری‌های عفونی استفاده می‌شود. علاوه بر قورباغه آبزیان دیگری هم پرورش داده می‌شوند که حتی در ایران هم طرفداران زیادی دارند.

بعضی از این آبزیان از گذشته تولید می‌شدند مثل ماهی قزل‌آلا، کپور، میگو و گونه‌های جدیدی که قبلاً کسی حتی شاید به آن فکر هم نمی‌کرد مثل زالو، قورباغه، کروکدیل، صدف و جلبک؛ که زالو به خاطر استفاده ‌های درمانی و پزشکی که دارد بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

تاریخچه و وضعیت پرورش قورباغه

اولین آمار ثبت شده به قاره آمریکا در قرن ۱۹ برمی گردد. این روش شامل محدود کردن استخرهای طبیعی و رها سازی بچه قورباغه ها در آن بود. روشی که تا به امروز همچنان مورد استفاده است.

در این روش از غذای دستی استفاده نمی شد و قورباغه ها از تولیدات طبیعی حوزه آبی استفاده میکردند. در برخی مزارع قورباغه ها را در قسمتهای ساحلی جمع آوری میکردند تا از لارو حشراتی که روی قطعات گوشت در حال فساد یا سایر ضایعات غذایی رشد می کردند تغذیه کنند.

به این ترتیب بسترهای ایده آلی جهت تولید غذای زنده فراهم میکردند. امروزه با تکمیل روشهای تغذیه ای امکان تغذیه دستی در چنین محیطهایی فراهم شده است. در خارج از ایالات متحده نخستین استخر پرورشی در کشور برزیل احداث شد.

این مزارع پیشگامانی بودند که ناملایمات این کار، تکنیک های جدید و موثر و سختی های عملیاتی این صنعت را تجربه کردند و طبیعتا امروزه از برترین های این صنعت هستند.

نخستین مزارع مشکلات فراوانی در رابطه با غذادهی و مسائل مربوط به سلامت قورباغه ها داشتتند اما سودآوری این صنعت باعث شد که موسسات علمی تحقیقات گسترده ای را جهت بهبود شرایط این صنعت انجام دهند.

در قاره آسیا، که بیشترین قدمت را در صنعت آبزی پروری داراست نخستین کشوری که پتانسیل بالقوده این صنعت را قبول کرد و جهت گسترش آن اقدام نمود تایوان بود. در دهه ۱۹۹۰ مزارع این کشور به پرورش صنعتی قورباغه روی آوردند و علاوه بر گونه Catesbiena اقدام به پرورش یک گونه بومی شرق آسیا به نام R.tigerina نمودند.

امروزه کشورهای فراوانی در این صنعت فعال و پیشرو هستند که از جمله آنها می توان به مکزیک، آرژانتین، اندونزی، تایلند و مالزی اشاره کرد. کشور آمریکا در زمینه تاسیس مزارع تحقیقاتی رتبه نخست جهان را داراست.

چرا قورباغه گونه مناسبی برای پرورش است؟
در قاره آسیا، جایی که مردمش بخصوص در شرق آن تقریبا از هر موجود زنده ای تغذیه می کنند مصرف قورباغه قدمتی دیرینه دارد. پراکندگی این موجود در مقیاس گسترده و بالا بودن جمعیت آن و آسانی روش های صید این موجود باعث شده که قورباغه ها به منبع غذایی خوبی برای مردم این قاره تبدیل شوند.

گوشت قورباغه مغذی است بخصوص ران قورباغه که یکی از بخش های عمده بدنش از جهت مصرف غذایی است. ران قورباغه را آسیایی ها به اشکال گوناگون وبا روشهای مختلف طبخ میکنند و با انواع سس ها سرو می کنند.

نمونه هایی از این غذاها تنها در رستوران های لوکس و گران قیمت قابل دسترسند. در عین حال قورباغه های کوچک تر و با کیفیت پایین تر غذای مناسبی برای اقشار کم درآمد این کشورها هستند.

مردم شرق آسیا استقبال خوبی نسبت به محصولات حاصل از فراوری قورباغه دارند و بازارهای این کشورها نسبت به فراوری های تازه این محصول گشوده خواهند بود. ترکیب عنصری گوشت بدن قورباغه غنی است و بخصوص ران قورباغه از نظر کیفیت بسیار شبیه ران مرغ است.

برخی گونه های قورباغه بقدری بزرگ هستند که بصورت کامل و اصطلاحا درسته مصرف می شوند. باقی گونه ها پس از قطع ران برای مصارف غذایی به قسمت های مختلف فراوری سپرده می شوند و از پوستشان برای صنعت دباغی و از باقی بدن برای کارخانجات غذای ماهی و دام استفاده می شود.

در کل می توان نتیجه گرفت که هیچ قسمتی از بدن قورباغه هدر نخواهد رفت. این یکی از نکات مثبت در قانع کردن سرمایه گذاران جهت گسترش این صنعت است. امروزه کشورهای آمریکا، فرانسه، کانادا، بلژیک، ایتالیا و اسپانیا از عمده کشورهای غربی مصرف کننده قورباغه هستند.

از طرفی دیگر قورباغه گونه ای است که به دلیل مقاومت خوب در برابر ناملایمات محیطی، رشد و نمو مناسب، تعداد بالای موالید، طول دوره رشد متعادل و تغذیه راحت برای تولید صنعتی ایده آل است. نمی توان منکر شد که این صنعت حتی امروزه هم با مشکلاتی دست به گریبان است.

اما یک چنین مشکلاتی را در تمام رشته های پرورشی می توان سراغ گرفت. تاسیسات بکار گرفته شده در پرورش قورباغه پیچیدگی خاصی ندارند و موفقیت در این صنعت بیش از هرچیز به درک درست از محیط طبیعی و طبعیت جانور باز میگردد نه ابزارآلات پیچیده و فنون خاص.

مهمترین گونه های برای پرورش و بازار فروش

1- قورباغه سبز (Rana Clamitans)

2- قورباغه گاوی (Rana Catesbeiana)

3- قورباغه لئوپارد (Rana Pipiens)

4-قورباغه پیکرال (Rana Palustrist)

قورباغه گوشتی

24 خانواده از گروه دوزیستان متعلق به قورباغه‌هاست که شامل سه هزار و 800 گونه مختلف می‌شود. در بین این گونه‌ها، گونه رانا که در مرداب انزلی به‌وفور یافت می‌شود، مصرف خوراکی و پرورشی دارد.

در جهان چهار نوع قورباغه (سبز، پلنگی یا لئوپارد، پیکرل یا اردک‌ماهی و قورباغه بزرگ آمریکایی) بیشترین تولید و مصرف انسانی دارند و از جنس «رانا» نیز در ایران گونه‌های زیادی وجود دارد که جهت تولید و صادرات می‌توان استفاده کرد.

البته قورباغه بزرگ آمریکایی به دلیل درشت بودن از تمام قسمت‌های بدنش جهت تغذیه استفاده می‌شود و از گونه‌های دیگر فقط از ران آن‌ها استفاده می‌شود. قورباغه ها برای مصارف گوناگونی تولید و تکثیر می‌شود،

در صورتیکه هدف از تولید آن استفاده از گوشت باشد تا وزن 175 گرمی که مدت ‌زمان آن شش ماه است نگهداری می‌شود و پس از فرآوری یا گوشت آن به‌صورت منجمد یا به‌صورت کنسرو شده صادر می‌شود. پرورش این جانور در پنج مرحله (مولد، تکثیر تخم، لارو، بچه قورباغه و پرواربندی) انجام می‌شود.

«لارو قورباغه پس از سه هفته به بچه و بچه قورباغه پس از هفت هفته نگهداری در استخر به قورباغه جوان تبدیل می‌شود و همچنین هر مولد ماده نیز سه تا پنج هزار تخم می‌گذارد که بیش از 60 درصد بازماندگی دارد، تکثیر و تولید و صادرات این جانور توجیه اقتصادی و ارزآوری خوبی دارد.»

در جهان امروز که بیش از نیمی‌ای مردم آن کمبود پروتئین دارند و دسترسی به مواد پروتئینی بسیار دشوار به نظر می‌رسد و از طرفی سطحی بیش از ٥٠٠ هزار هکتار شالیزار و برکه‌های متروکه غیرقابل بهره ‌برداری برای سایر محصولات گوشتی در ایران وجود دارد،

می‌توان با پرورش سایر آبزیان و یا قورباغه ضمن درآمدی قابل ‌توجه برای صاحبان زمین‌ها به‌ کارگیری قشر عظیمی از جوانان و مردم منطقه را نیز به دنبال خواهد داشت.

کشورهای خریدار و مصرف کننده قورباغه
پاهای قورباغه یکی از غذاهای شناخته ‌شده و لذیذ در کشور فرانسه و چین است. پاهای قورباغه‌های در سایر نقاط جهان ازجمله ویتنام، تایلند، اندونزی، شمال ایتالیا، منطقه آلدنو پرتغال، اسپانیا، آلبانی، اسلوونی، رومانی، شمال غربی یونان و مناطق جنوبی ایالات‌ متحده نیز مصرف می‌شود.

پاهای قورباغه دارای پروتئین، اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین A و پتاسیم هستند. گفته می‌شود گوشت قورباغه از نظر طعم و مزه و بافت بسیار شبیه به بال مرغ است. طعم و بافت گوشت قورباغه تقریباً بین مرغ و ماهی است.

گونه های دارای ارزش تجاری 

در جهان از سرده ی Rana چند گونه از نظر مصرف انسانی ارزش بالاتری دارند که شامل: قورباغه پلنگی (Rana pipiens)، قورباغه سبز (Rana clamitans)، قورباغه اردک ماهی (Rana palustrist) و قورباغه بزرگ آمریکایی (Rana catesbeiana)، می شود.

همچنین قورباغه مردابی (Marsh frog) که در ایران و به خصوص مرداب انزلی به وفور یافت می شود نیز دارای ارزش تجاری و غذایی بالایی است. از قورباغه بزرگ آمریکایی به جهت درشت اندامی از تمام بدنش جهت مصارف تغذیه ای استفاده و در گونه های دیگر فقط از ران آنها استفاده می شود.

معرفی ۲ گونه قورباغه مردابی و قورباغه بزرگ آمریکایی

1- قورباغه مردابی Marsh Frog اسم علمی Rana ridibundus: طول قورباغه بالغ: حداکثر ۱۷ سانتی متر، نرها حدود ۱۲ سانتی متر. وزن قورباغه بالغ تا ۵۰۰ گرم ـ گسترش جغرافیایی: این گونه در اکثر نقاط دنیا پراکندگی دارد و گونه ای جهان شمول است و از نظر خوراکی و تجاری گونه ای بسیار مهم به شمار می آید.

تولید مثل و تخمگذاری: در فصل بهار و آب های کم عمق. تعداد تخم: حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ تخم که بسته به سن و جثه متغیر است ـ رشد و تغذیه: تغذیه در دوره لاروی از بی مهرگان و گیاهان آبزی است و پس از دگردیسی از حشرات، کرم های خاکی، عنکبوت ها و…

2- قورباغه بزرگ آمریکایی American Bullfrog اسم علمی Rana catesbeiana: طول قورباغه بالغ ماده: ۱۵-۹ سانتی متر (در بعضی موارد تا ۲۰ سانتی متر) – گسترش جغرافیایی: این قورباغه بومی نواحی آمریکای شمالی است و هم اینک در بسیاری از نواحی جهان مثل: آسیا جنوب آمریکا و اروپا یافت می شود

تولیدمثل و تخمگذاری: اواخر بهار و اوایل تابستان . تعداد تخم: جنس ماده می تواند تا ۰۰۰/۲۰ تخم تولید کند. طول عمر: ۸ تا ۱۰ سال در طبیعت و تا ۱۶ سال در اسارت – رشد و تغذیه: دوره دگردیسی از چند ماه (در نواحی جنوبی و گرم تر) تا ۳ سال (در نواحی شمالی و سردتر) متغیر است.

تغذیه در زمان لاروی و پس از آن مشابه سایر قورباغه های خوراکی است و باید به کیفیت غذا و میزان آنها توجه ویژه ای نمود – تکثیر و پرورش :به سه شکل: طبیعی، نیمه طبیعی و مصنوعی.

پرورش نیمه طبیعی و طبیعی: این روش با وارد کردن تعدادی مولد به برکه ها و مرداب هایی که حصارکشی شده اند انجام می شود. در روش طبیعی نیز قورباغه ها را از سطح طبیعت جمع آوری می کنند. این روش در کشورهایی که به دلیل کمبود منابع غذای زنده برای این جانور و هزینه بالای نیروی انسانی و کارگری امکان پرورش مصنوعی مقرون به صرفه نیست انجام می شود.

نحوه پرورش مصنوعی: دو حیوان نر و ماده پس از جفت گیری در خشکی برای مدت کوتاهی به زیر آب می روند. سپس ابتدا حیوان ماده و پس از آن حیوان نر سلول های جنسی خود را در آب رها می کنند. هر مولد ماده حدود ۳ تا ۵ هزار تخم می گذارد که این مقدار بسته به جثه، سن و گونه تغییر می کند.

باید توجه داشت که عمل تخم ریزی در آب راکد صورت گیرد همانند برکه ها. این برکه ها نباید بیش از ۴۰۰ مترمربع و عمق آنها در حدود ۸۵-۸۰ سانتی متر باشد. قورباغه مولد را باید از نظر کیفیت آب، نوع تغذیه و عدم ابتلا به انواع بیماری های ویروسی، انگلی و باکتریایی مورد مراقبت قرار داد.

تخم ها پس از ۵ تا ۲۰ روز به شکل لاروهای دم دار با طول حدود ۵ میلی متر ظاهر می شوند. این مدت بستگی به میزان دمای آب دارد. در این مرحله به ماهی های کوچک شبیه هستند. پس از چند روز طول آنها به حدود ۱۰ میلی متر می رسد.

لاروها پس از حدود ۲۰ روز یا سه هفته به بچه قورباغه و پس از گذشت هفت هفته به قورباغه جوان تبدیل می شوند.باید توجه داشت که بچه قورباغه ها را وارد برکه های بزرگتر و ایمن از مار، پرندگان و سایر شکارچیان نمود.

همان طور که گفته شد تغذیه لاروها از بی مهرگان آبزی و گیاهان است و با رشد جانور و پس از دگردیسی جانوران کوچک و متحرک مثل: انواع حشرات، کرم ها، ماهیان کوچک و … را می خورد.

یکی از راهکارهای مفید در مزارع پرورش قورباغه برای جذب بیشتر حشرات و سایر بندپایان به عنوان غذای اصلی قورباغه ها روشن کردن چراغ در شب است. این عمل موجب حرکت آنها به سمت منبع نور شده و به این وسیله در دسترس قورباغه ها قرار می گیرند.

قورباغه ها پس از رسیدن به وزن مطلوب و رشد کافی صید شده و در صورتی که هدف پرورش استفاده از گوشت باشد پس از جدا کردن قسمت های فاقد ارزش خوراکی و با رعایت موزاین بهداشتی جهت مصرف به صورت: تازه، منجمد و یا کنسروی آماده می شوند.

جمع آوری تخم از استخرها
استخرهای تخم ریزی در حدود ۱۰ to 15 m2 در اندازه های شبیه به محیط طبیعی می باشند ، که با سایه ی گیاهان و درختان حاشیه ای احاطه شده اند.نواحی تخم ریزی یک سوم از کل ناحیه را دربر می گیرد، که عمق آب حدود ۱۵ سانتی متر است.

تعداد تخم ها بستگی به جنس ماده دارد، که ممکن است در یک بار حدود ۸۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ تخم باشد. تخم های رها شده مرتبا با اسپرم های آزاد شده توسط نرها در خارج بارور می شوند. تخم های لقاح یافته بوسیله ی یک ماده ی لزج مانند در سطح آب شناور باقی می مانند.

این توده ی تخم ها باید به دقت داخل ظرفهایی حاوی آب ریخته شوند و به استخرهای هچینگ منتقل شوند. لازم است توده تخم ها در گودال آب دقیقا به همان حالت به استخرهای هچینگ منتقل شود تا حالت اصلی طبیعی حفظ شود.

تحت شرایط آبهای جاری تخم های لقاح یافته در حدود ۳ روز شکافته می شوند. و لاروهای قورباغه ها حدود یک هفته از تخم ها تغذیه می کنند و سپس بوسیله زئوپلانکتونها و یا زرده تخم مرغ تغذیه می شوند.

لاروهای R.tigrina و R.Crassa از زئوپلانکتونها و کرمهای توبیفیکس و R.hexadactyla از Spirogyra و شاخه کوچکی از Hydrilia را ترجیح می دهند.از ۲۰۰۰۰ تخم بارور شده فقط ۱۰۰۰ تای آنها تبدیل به لارو قورباغه می شوند.

تانک های هچینگ
به ثمر رسیدن قورباغه ها بستگی به کیفیت نگهداری tadpoles دارد. لازم است از تخم های حاصل شده از القای تولید مثلی در تانک های هچینگ نگهداری دقیق به عمل آید. ممکن است نیروهای پلاستیکی یا سری هایی از تانک های به هم پیوسته با یک ورودی و خروجی در هر کدام بعنوان تانک های هچینگ استفاده شوند.

تانک های بهم متصل شده باید دارای آب در حدود cm50 باشند. تخم ها حدود ۲۰ روز در این مکان نگهداری می شوند. تا زمانیکه تبدیل به لارو شوند و سپس به استخرهای نگهداری منتقل می شوند.

استخرهای نوزادگاهی
این استخرها ممکن است استخرهای خاکی به وسعت ۱۰۰۰ مترمربع باشند. در هر استخر حداقل عمق آب30 سانتیمتر است و حدود ¾ از کل ناحیه را شامل می شود و بقیه زمین مرتفع است.

برای جلوگیری از تهاجم شکارچیان و خروج قورباغه های رشد یافته، حصار کشیدن این استخرها با توری های نایلونی یا حفاظ شبکه ای فلزی حدود ۱ متر ارتفاع لازم است . برای جلوگیری از ورود پرندگان ، در نواحی باز یک تور فلزی کشیده می شود.

اندازه فشار آب در این استخرها، به حجم ذخیره سازی نوزادها (لاروها) وابسته است. حجم ذخیره سازی لاروها ممکن است ۱۰۰۵۰۰۰ متر مربع باشد. Tadpoles همه چیزخوارند.

در ماه اول با غلات تغذیه می شوند و سپس با سیب زمینی شیرین، آرد، سبوس برنج، ضایعات آشپزخانه ها.در طی تغذیه، ظرفهای غذا، نزدیک سطح آب قرار داده می شوند و تغذیه در R. tigrina and R. crassa هر روز دو بار(ترجیحا در صبح و بعدالظهر) انجام می شود.

tadpoles با کرم ابریشم تغذیه می شوند. پیش از تغییرشکل دادن، tadpoles از منبع بالایی از پروتئین خوب تغذیه می شوند. (زئوپلانکتون، کرمهای توبیفکس، گوشت قورباغه). بنابر گزارشهای داده شده، قورباغه های جوان تغذیه شده با کرم ابریشم، بزرگتر هستند نسبت به قورباغه هایی که تغذیه شده اند با غذاهای دیگر.

در استخرهای نوزادگاهی، دم tadpoles باقی می ماند به مدت ۲ ماه ، تا زمانی که تبدیل به قورباغه های جوان بدون دم شوند. این فرایند بیشتر به دما،کیفیت تغذیه و شاخصهای فیزیولوژیکی قورباغه ها بستگی دارد.

استخرهای پرواری
قورباغه های جوان بدون دم تقریبا یک اندازه ( 5سانتیمتر ) به نسبت ۱۰۰ در متر مربع، برای جلوگیری از همجنس خواری و رشد، جوانهای (5 سانتیمتر) برای دوره ۲ ماهه یا تا زمانیکه اندازه ی هر کدام از آنها 12 سانتیمتر شود، ذخیره می شوند.

و سپس ممکن است حجم ذخیره به ۵۰ عدد در متر مربع کاهش یابد. قورباغه های جوان، بخصوص گونه R. tigrina روزانه دو بار به نسبت ۱۰ درصد وزن بدن، با خرمگس و مگس و کرم خاکی یا ضایعات ماهی، تغذیه می شوند.

منبع رشد کرم ها و حشره ها و مگس ها پهن، کیک روغنی گندیده، استخوان های پس مانده و ادرار، می باشد. این غذاها ممکن است، بیرون در داخل سینی های کم عمق و تخت بر روی زمین در کنار آب قرار داده شوند. در حالی که غذاهای زنده، برای حدود یک یا دو ماه ذخیره می شوند.

سپس قورباغه های رشد یافته، آموزش داده می شوند تا غذاهای مرده را بگیرند. بعدا ممکن خواهد شد بواسطه دادن غذاهای زنده و غذاهای مرده از قبیل ماهی، حلزون، امعا و احشا، بتدریج حجم غذاهای مرده را افزایش دهیم.

استخرهای تولید
از نظر موقعیت و آماده سازی، کم و بیش شبیه استخر پرواری است. گرچه کمی بزرگتر است و در اندازه (۵۰۰۰-۱۰۰۰متر مربع). برای افزایش مساحت استخر و کاهش هزینه ها، تپه های کوچک از کنار به مرکز استخرها ساخته می شود.

همانند استخرهای پرواری، عمق آب، لازم نیست یکنواخت باشد. برای محافظت قورباغه ها از گرما و سرمای شدید، قسمت کوچکی از استخر ممکن است به اندازه کافی عمیق باشد (ca 50 cm).

به بیان دیگر قسمت اعظم ممکن است، عمق 515 سانتیمتر داشته باشد برای سهولت تغذیه قورباغه ها. برای استفاده به عنوان پناهگاه برای حشرات و منبع غذای اصلی قورباغه ها، به گیاهان آبزی اجازه رشد در این استخرها داده می شود.

حشرات در طی شب بیشتر جذب می شوند با یک منبع نوری ۱۰۰۲۰۰ وات. بسته به اندازه قورباغه های جوان ، حجم ذخیره ای از ۲۰ تا ۵۰ متر مربع متفاوت است.نمودار تغذیه در استخر تولید، کم و بیش شبیه به استخر پرواری است.

قورباغه سبز بیشتر با Pistia تغذیه می شود و بقیه ممکن است در قسمت کوچکی از استخر رشد کنند. قورباغه ها رشد می کنند در مدت ۱۰ ماه، یا تا زمانیکه آنها به اندازه برداشت برسند.

به بیان دیگر ۲۰۰۲۵۰ G. این قورباغه ها می توانند وفق یابند به نیمه آبزی، مخصوصا بالغین گوشتخوار بیشتر از cm20. بوسیله پرورش تک گونه ای قورباغه ها، یک بازده ۷۵۰ kg/ha/yr می توانند بدست بیاورند.

پرورش چند گونه ای قورباغه و ماهی ها می تواند امکان پذیر باشد. قورباغه های برداشت شده، ممکن است برای مسافت های کوتاه در گونی های کیسه ای یا گونی های پارچه ای حمل شوند. و در مسافت های طولانی، حمل، در صندوق های چوبی انجام می گیرد.

موارد مدیریت عمومی ذیل ممکن است برای پرورش سودآور قورباغه لازم و مورد استفاده قرار بگیرد :
ph آب برای استخرهای پرواری باید ۶/۷ باشد. غلظت کلرین در آب، برای استخرهای نوزادگاهی و پرواری باید زیر ۰٫۵ ppm باشد. غلظت بیشتر کلر برای tadpoles سمی است. گرچه قورباغه های بالغ در استخرهای تولید به غلظت بیشتراز ppm3 کلر مقاوم هستند.

همچنین غلظت خفیف کلر، ممکن است باعث جلوگیری از بیماری باکتریایی در قورباغه درحال رشد شود. استخرهای هچینگ یا نوزادگاهی، باید بصورت فصلی، برای حضورحشرات آبزی از قبیل لارو سنجاقک و سوسک ها، که ممکن است طعمه لاروهای قورباغه شوند، کنترل شوند.

حصار در استخرهای تولید ممکن است بصورت دوره ای بازرسی شود. وگرنه ممکن است پرندگان، حلزون ها و جانورهای جونده وارد شده و قورباغه های رشد یافته را بخورند. قورباغه ها، مخصوصا از استخر تولید، ممکن است بطور دوره ای برای رشد و سلامتی شان نمونه گیری شوند.

پای قرمز که نمونه ای از خراش پوست می باشد، بدلیل تراکم زیاد طولانی مدت و تماس باسطح خشک، در بین قورباغه ها رایج است. گرچه این نشانه بیماری نیست، اما ممکن است بعدا باعث آسیب پذیری بوسیله باکتری های عفونی واگیردار مانند Aeromonas شوند.

قورباغه های آلوده شده، بوسیله مقداری sulfadiazine, saltsolution chloramphenicol, یا ۳۰% محلول رینگر قورباغه، ممکن است درمان شوند. در طی پرورش قورباغه و ماهی، لازم است که ذخیره نسبتا زیاد بچه ماهیها و قورباغه های جوان در اندازه های یکسان باشند.

با توجه به کنترل دقیق در پرورش صنعتی بخصوص در سالن های سرپوشیده نه تنها می توان تمامی مشکلات را کنترل کرد، بلکه می توان در چهار فصل اقدام به اخذ تخم و نوزاد نموده و یک بازار دایمی ایجاد کرد مانند مزرعه بسیار پیشرفته آنتالیای ترکیه.

از گذشته های دور پرورش در فضای باز و به صورت طبیعی در آبگیرها و تالاب ها، بخصوص در کشورهای جنوب شرق آسیا و چین مرسوم بوده است. سیستم کار چنین بوده که رهاسازی اولیه صورت می پذیرفته و مدتی به حال خود گذاشته و شکل طبیعی رشد و تکثیر می یافتن.

سپس به تناوب جمع آوری و صید می شده اند. از دهه ۷۰ میلادی پرورش به شکل صنعتی و متراکم در مزارع مربوطه و به شکل اقتصادی مرسوم گشته است.

در روش نیمه صنعتی جفت گیری و تخم گذاری در آب راکد انجام می پذیرد و تخم ها پس از حداکثر سه هفته به صورت لاروهای دم دار ظاهر می شوند با ۵ میلی متر طول و ظاهری مانند ماهی های کوچک، چند روز بعد طول آنها به ۱۰ میلی متر و بیشتر می رسد.

سپس با پیدایش پاهای کوچک دم خود را از دست می دهند. در این مرحله که حدود ۲۰ روز طول می کشد، قورباغه نوزاد را باید وارد برکه های بزرگتر و محفوظ از مار، پرندگان و قورباغه های بزرگتر و … نمود. جهت داشتن یک مزرعه موفق و پرمحصول، غذادهی مناسب و کافی یک پارامتر حیاتی است.

بچه قورباغه ها عمدتا از فیتوپلانگتون ها و جلبک ها تغذیه می نمایند و رژیم گیاه خواری دارند، وقتی قورباغه ها رشد نمودند فرایند تغذیه آنها مشکل تر شده و عمدتا تمایل به تغذیه از موجودات زنده و متحرک دارند.

نصب لامپ در اطراف استخرها و جذب حشرات در شب می تواند منبع خوبی برای جذب حشرات و در نتیجه تامین غذای قورباغه ها باشد. به عنوان نمونه در یک مزرعه ۲۶ هکتاری نیمه صنعتی می توان ۱۰ هکتار آن را به صورت حوضچه و برکه های کوچک و بزرگ برای پرورش قورباغه از زمان لاروی تا موجود کامل در نظر گرفت.

مساحت این حوضچه ها و برکه ها حداقل ۱۰ مترمربع و حداکثر ۵۰۰ مترمربع به عمق حداقل ۸۰ سانتی متر و حداکثر یک متر در نظر گرفته می شود. در چنین مزرعه ای در سال حدود ۲۰ تن گوشت قورباغه برای صادرات می توان تولید نمود.

تقاضای روزافزون گوشت قورباغه از یک طرف و از طرف دیگر سطحی بیش از ۵۰۰ هزار هکتار شالیزار و برکه های متروکه غیر قابل بهره برداری برای سایر تولیدات اقتصادی در شمال و جنوب کشور، می توان با پرورش قورباغه ضمن کسب درآمدی قابل توجه برای صاحبان زمین ها، قشر عظیمی از جوانان و مردم منطقه را نیز مشغول به کار نمود.

سرمایه گذاری طرح

گسترش جغرافیایی قورباغه (جنس رانا) این جنس در اکثر دنیا پراکندگی دارد و گونه جهان شمول آن، رانا ریدیبوندوس است و از نظر تجاری گونه ای بسیار مهم محسوب می شود و در ایران نیز این گونه بومی بوده که طول آن تا ۱۷ سانتی متر و وزن قورباغه بالغ حداکثر تا ۵۰۰ گرم می رسد.

تولید (تن)	سطح کل فضای تولیدی مورد نیاز (متر مربع)	سطح مفید فضای پرورشی مورد نیاز (متر مربع)	آب مورد نیاز بر حسب لیتر بر ثانیه	میزان اشتغالزایی	سطح مفید در حوضچه تکثیر
20	4000	2500	0/5	4	500
40	8000	6000	1	7	1000
50	10000	7000	1/5	12	1500
100	15000	10000	2/5	20	2000

آب های ساکن کم عمق در مناطق معتدله محل مناسب جهت تخم ریزی می باشند. مناطق مرطوب و گرمسیر همچون مناطق جنوبی کشور و منطق مردابی فضای مناسبی برای پرورش قورباغه ها است.

کیفیت آب : برای رسیدن به رشد مطلوب پارامترهای کیفیت آب در طول دوره پرورش قورباغه بایستی مهیا باشد. درجه حرارت حدود ۲۶-۲۰ درجه سانتیگراد، شوری ۶-۳ گرم در هزار ، ph5/7 -5/8 ، اکسیژن در مرحله تکثیر بین ۵-۳ میلی گرم در لیتر آفت کش ها و دیگر مواد شیمیایی غالبا برای قورباغه ها سمی هستند و حتی در غلطت های پایین می تواند محدودیت ایجاد کند.

مراحل تکثیر و پرورش

1. پرورش مولد
2. تکثیر
3. پرورش لارو
4. پرورش بچه قورباغه
5. پرواربندی

سرمایه چقدر خواهد بود ؟
زدن مزرعه قورباغه به جز مجوزهای لازم نیازمند سرمایه ای نسبتا زیاد است. زدن هر مزرعه به جز زمین (بسته به تعداد قورباغه ها و گستردگی کار باید بین یک تا سه هکتار باشد) نیازمند حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان بودجه برای تجهیز مزرعه، فنس کشی و خرید قورباغه مولد و وارد کردن آن به کشور است.

هر جفت قورباغه مولد ۳ تا ۴ میلیون تومان قیمت دارد. باید این نکته را هم مورد توجه قرار داد که تنها تعداد محدودیتی از انواع قورباغه های جهان قابلیت مصرف گوشتی و پوستی را دارند و در بین انواع قورباغه ها، قورباغه های به شدت سمی هم وجود دارند.

بنابراین کاری به شدت تخصصی است و افرادی که در کشور قصد تولید و تکثیر آن را دارند باید با توجه به شناسایی کشورهایی که قورباغه خوراکی مولد (قورباغه هایی که امکان زاد آوری دارند) مثل اندونزی و برزیل اقدام به خرید و واردات این قورباغه ها نمایند.

در حال حاضر قورباغه های دو مزرعه کشور در شمال ایران از کشورهای برزیل و اندونزی وارد شده اند و در ایران قورباغه پرورشی وجود ندارد. قورباغه های مولد خریداری شده باید با ضوابط و قرنطینه وارد کشور شوند و معمولا یک ماه در نقاط مرزی برای بررسی سلامت قرنطینه می شوند و بعد مجوز لازم برای واردات آن ها داده می شود.

مزارع قورباغه باید در شرایطی خاص و دور از محیط زندگی عمومی مردم باشند و قورباغه ها هم در فنس کشی های مخصوص نگهداری می شوند. با ورود قورباغه‌ها به مزارع کار پرورش تازه شروع خواهد شد.

هر قورباغه مولد بعد از 2 تا 3 ماه حداقل 300 هزار تخم خواهد گذاشت که درصد کمی از آن‌ها درنهایت قورباغه گوشتی خواهند شد زیرا هر قورباغه برای اینکه به قورباغه‌ای گوشتی تبدیل شود و تقریباً به‌اندازه یک مرغ برای مصرف برسد حداقل دو سال طول خواهد کشید.

بازگشت سرمایه پرورش قورباغه در چند سال ابتدایی خیلی سریع نخواهد بود. رضا شفایی می‌گوید: هر مزرعه‌ دار حدوداً بعد از دو تا سه سال می‌تواند تولید گوشت خود را شروع کند و حدود 3 تا 4 سال بعد صادرات گوشت شروع خواهد شد زیرا مشتری‌های خارجی شما حداقل میزانی خاص از گوشت را هرسال از شما می‌خواهند و برای اینکه به آن میزان از تولید برسید چند سال زمان نیاز است.